Pruritus Ani Nedir?

  • Anüs (makat bölgesi) çevresinde kaşıntı ile karakterize bir tablodur.

  • Kaşıntı bazen hafifken bazen gece artan yoğun, dayanılmaz bir hâl alabilir.

  • Ciltte kızarıklık, tahriş, çatlak, bazen sızıntı veya kabuklanma görülebilir

  • Hastalığın en önemli kısmı olan alınması gereken önlemler hemen aşağıda bulunmakta olup detaylı bilgi için yazının kalanını okuyabilirsiniz

Nelere Dikkat Edilmeli?

  • Tuvalet sonrası bölgeyi kurulayın, nemli bırakmayın, fazla temizlemeye çalışırken tahriş etmek kaşıntıyı arttırır

  • Sabun, kolonya, ıslak mendil gibi tahriş edici ürünlerden kaçının. Hassas bölgeler için olan temizleme ürünlerini tercih edebilirsiniz

  • Baharatlı yiyecekler, alkol, kahve, domates, çay, kola, çikolata gibi faktör arttırıcı olabilir tükettikten sonra kaşıntı oluyorsa bunlardan uzak durun

  • Dar ve sentetik kıyafetlerden kaçının, pamuklu iç çamaşırı ve bol giysiler tercih edin

  • Kaşımamaya özen gösterin (cilt tahrişini artırır)

  • Çinkolu bariyer kremlerin bölgeye uygulanması şikayetleri azaltabilir

  • Uzun süre geçmeyen kaşıntıda mutlaka doktora başvurun

Neden Olur?

Genel olarak 2 gruba ayrılır:

Primer (nedeni belli olmayan)

  • Altta yatan belirgin bir hastalık yoktur.

  • Cilt hassasiyeti, hijyen dengesizliği, aşırı temizlik ya da tahriş edici maddeler rol oynayabilir.

Sekonder (altta yatan hastalık var)

  • Başka bir hastalığın belirtisi olarak gelişir.

En Sık Sebepler

Ciltle ilgili nedenler:

  • Aşırı temizlik, sabunla sık yıkama (deri kuruyup tahriş olur)

  • Yetersiz temizlik (dışkı artıkları ciltte kalır)

  • Nemli ortam (terleme, dışkı sızıntısı)

  • Kontakt egzama (ıslak mendil, sabun, deterjan)

  • Egzama veya sedef hastalığı

Enfeksiyöz nedenler:

  • Mantar enfeksiyonları (Candida)

  • Parazitler (özellikle çocuklarda kıl kurdu / Enterobius vermicularis)

  • Bakteriyel enfeksiyonlar

  • Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (HSV, HPV vb.)

Gastrointestinal nedenler:

  • Hemoroid

  • Anal fissür

  • Anal fistül

  • Rektal polip veya kanser (nadir ama dışlanmalı)

  • İshal, dışkı kaçırma

Diyet ve yaşam tarzı:

  • Baharatlı yiyecekler, kafein (çay, kahve vb), alkol, turunçgiller, domates, kola, çikolata

  • Dar ve sentetik iç çamaşırları

  • Aşırı terleme

Kimlerde Daha Sık Görülür?

  • Erkeklerde daha sık

  • 40 yaş üstü bireylerde

  • Aşırı hijyen takıntısı olanlarda

  • Kronik bağırsak hastalığı veya hemoroid öyküsü olanlarda

  • Alerjik ve hassas cilt yapısına sahip bireylerde

Nasıl Tanı Konur?

  • Detaylı öykü ve fizik muayene ilk adımdır.

  • Gerekirse:

    • Kan tahlili

    • Parazit incelemesi (özellikle çocuklarda)

    • Mantar kültürü

    • Dışkı testi

    • Rektal muayene ve anoskopi (hemoroid, fissür vs. değerlendirmesi için)

    • Biyopsi (nadir, dirençli vakalarda)