Nedir?
- Genellikle genç erişkinlerde görülen, kendi kendine iyileşen, döküntülü bir cilt hastalığıdır
- Ciltte ilk olarak “haberci plak” (herald patch) denilen büyük, pembe, yuvarlak bir lezyon ortaya çıkar. Ardından 1–2 hafta içinde vücuda yayılan küçük döküntüler görülür.
-
Döküntüler genellikle göğüs, sırt, karın ve kollar gibi bölgelerde görülür. Sırtta “çam ağacı” şeklinde bir dizilimle yayılabilir.
-
Aniden başlar ve genellikle 6–8 hafta içinde kendiliğinden geçer
-
Hafif kaşıntılı ya da kaşıntısız olabilir.
- Yüzde görülen gül hastalığı (akne rosacea / roza hastalığı) ile karıştırılmamalıdır
Neden Olur?
Kesin nedeni bilinmez, ancak viral enfeksiyonlarla (özellikle HHV-6 ve HHV-7 — insan herpes virüsü tip 6 ve 7) ilişkili olduğu düşünülür. Bağışıklık sistemi yanıtı da rol oynayabilir.
| Faktör | Açıklama |
|---|---|
| Viral enfeksiyonlar | HHV-6/HHV-7, soğuk algınlığı sonrası tetiklenebilir |
| Bağışıklık sistemi düşüklüğü | Yorgunluk, stres, enfeksiyon gibi durumlarda daha sık ortaya çıkar |
| Mevsim geçişleri | Özellikle ilkbahar ve sonbaharda daha sık görülür |
| Bazı ilaçlar (nadir) | Antidepresanlar, beta blokerler, bazı antibiyotikler |
Kimlerde Daha Sık Görülür?
-
En sık 10–35 yaş arası genç erişkinlerde
-
Kadınlarda biraz daha sık görülür
-
Genellikle bir kez olur, nadiren tekrarlayabilir
Nasıl Tanı Konur?
-
Klinik olarak tanı konur
-
Gerekirse mantar enfeksiyonları (tinea corporis) veya sifiliz gibi hastalıklarla ayırıcı tanı için test yapılabilir
-
Nadiren biyopsi gerekebilir
Kişiye Zararı Var mı?
-
Hayır, ciddi bir zararı yoktur.
-
Bulaşıcı değildir.
-
Genellikle kozmetik kaygıya neden olur.
-
Kaşıntı bazen rahatsız edici olabilir ama sistemik bir tehlikesi yoktur.
Nasıl Tedavi Edilir?
Genellikle tedavisiz geçer, ama semptomları hafifletmek için nemlendiriciler, antihistaminikler (alerji hapları), kortikosteroidli kremler kullanılabilir