🧬 Roza Özet

  • Kronik, tekrarlayan, yüzde kalıcı kızarıklık ve hassasiyet ile karakterizedir.

  • Daha sıklıkla 30 yaş üzeri açık tenli kadınlarda görülür

  • En sık yanak, burun, çene ve alın gibi merkezi yüz bölgelerini tutar.

  • Başlangıçta sadece tetikleyiciler ile geçici kızarıklık atakları olurken, zamanla bu kalıcı hâle gelir.

  • İlerlemiş olgularda burunda kalınlaşma ve şekil bozulması (rinofima) görülebilir.

  • Tedavinin temel amacı, tetikleyicilerden uzak durmak, inflamasyonu azaltmak ve cilt bariyerini korumaktır.

  • Sabırlı ve düzenli bakım, tedavinin başarısında en önemli faktördür, kalıcı bir tedavi olmasa da kontrol altında tutulabilir

✅ Öneriler

  • Yaz-kış güneş kremi kullanımı önerilir. Özellikle yaz aylarında mutlaka düzenli kullanılmalıdır
  • Çok sıcak ve soğuk ortamlardan uzak durulmalıdır. Mümkün olduğunca kaçınmak gerekmektedir. Hamam, yemek veya ütü buharı, sauna-hamam artırabilir
  • Çay ve kahve daha ılık tüketilmelidir
  • Acı ve baharatlı gıdalardan uzak durulmalıdır
  • Yoğun fiziksel aktivite artırıcı olabilir
  • Stres ve öfke önemli tetikleciler, bazı antidepresanların yüz kızarmasını azaltıcı etkileri bulunabilir
  • Yüzünüze kullandığınız ürünlerin hassas veya rozalı ciltlere özel olması gerekmektedir yoksa tahriş gelişebilir
  • Alkol tüketimi yüzdeki kızarıklığı arttırabilir
  • Çay ağacı yağlı yüz yıkama ürünleri ve kremleri kullanılabilir
  • Kızarıklığı azaltıcı tedaviler:
    -Lazer ve ışık tedavileri
    -Brimonidin jel

Brimonidin jel:

  • İlk uygulamadan sonra kızarıklık azalır; ancak birkaç saat içinde başlangıçtan daha şiddetli kızarıklık gelişebilir.

  • Uzun süreli kullanımda, bazı hastalarda beklenmedik kızarıklık artışı gözlemlenebilir.

  • Nadir de olsa, alerjik reaksiyonlar (kaşıntı, kızarıklık, döküntü) gelişebilir

  • Dikkat edilmesi gerekenler:

    • Temiz ve kuru cilde ince bir tabaka halinde uygulanmalıdır.

    • Nemlendirici üzerine uygulanabilir

    • Göz ve dudak çevresinden kaçınılmalıdır.

    • Güneş koruyucu kullanımı önerilir, çünkü güneş ışığı kızarıklığı artırabilir.

    • İlk uygulamalarda cilt reaksiyonları açısından dikkatli olunmalı, gerekirse küçük bir alanda test edilmelidir.

    • Yan etki gelişirse, kullanım durdurulmalı ve doktora danışılmalıdır.

❓ Neden Olur?

Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, birçok faktörün birlikte etkili olduğu düşünülmektedir:

  1. Damar genişlemesi ve düzensizliği

  2. Bağışıklık sistemi anormallikleri

  3. Ciltteki Demodex akarlarının (parazitlerin) artışı

  4. Cilt bariyerinde bozulma

  5. Mikrobiyom değişiklikleri

📌 En Sık Sebepler ve Tetikleyiciler

Tetikleyici Faktör Açıklama
🌞 Güneş ışığı En güçlü tetikleyicilerden biri
🌶️ Baharatlı yiyecekler Damarları genişletir
🍷 Alkol ve sıcak içecekler Kızarıklığı artırır
🧖 Sıcak duş, sauna Isı nedeniyle kan akımı artar
😰 Stres, öfke, utanç Damar genişlemesi tetiklenir
🧴 Yanlış kozmetikler Cilt bariyerini bozar
🦠 Demodex artışı Hastalığı tetikleyebilir

👩‍⚕️ Kimlerde Daha Sık Görülür?

  • 30–60 yaş arası kadınlarda

  • Açık tenli, hassas ciltli bireylerde

  • Aile öyküsü olanlarda

  • Sıcak iklimde yaşayanlar

  • Erkeklerde daha nadirdir ama olursa daha şiddetli seyreder

🩺 Tanı Nasıl Konur?

  • Klinik bulgular tanı koymak için genellikle yeterlidir:

    • Yüzde kalıcı kızarıklık

    • Kılcal damar görünümü (telanjiektazi)

    • Sivilce benzeri kabarcıklar (püstül-papül)

    • Hassasiyet, yanma, batma hissi

  • Gerekirse: Dermatoskopi veya nadir formlarda biyopsi

🚨 Kişiye Zararı Var mı?

  • Hayati risk taşımaz.

  • Ancak:

    • Estetik rahatsızlık ve özgüven kaybı

    • Kronikleşme ve ilerleme riski

    • Göz tutulumunda (oküler rozasea) görme kaybı dahi olabilir

🔄 Tam Olarak Geçer mi?

  • Tamamen geçmez, ama doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir.

  • Ataklar azaltılabilir, cilt daha dengeli hâle gelir.